Dzisiaj tj. 25 października obchodzimy Międzynarodowy Dzień Artystów. Tego dnia pamiętajmy szczególnie o wkładzie jaki artyści wnoszą w nasze codzienne życie i otoczenie. Warto też sobie zadać pytanie: co wiemy o artystach w Polsce, ilu jest artystów aktywnych zawodowo i czym się zajmują?
Na to pytanie starano się odpowiedzieć poprzez badanie przeprowadzone wśród artystów pt. „Policzone i Policzeni 2024. Artyści, twórcy i wykonawcy w Polsce” zrealizowane przez Centrum Badań nad Gospodarką Kreatywną Uniwersytetu SWPS na zlecenie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Badanie zostało przeprowadzone metodą CAWI pod kierownictwem prof. Doroty Ilczuk i wzięło w nim udział 16 tys. osób, co pozwoliło na przygotowanie materiału opartego na dużej reprezentatywności badanej próby.
Co wiemy o artystach w Polsce?
Wyniki przeprowadzonego badania wykazały, że w Polsce mamy zadeklarowanych 62 423 aktywnych zawodowo artystów. To o 2 453 osoby więcej niż w 2018 roku. Działają oni w takich dziedzinach jak: muzyka (16 346 osób), architektura (13 693 osób), sztuki wizualne (13 176 osób), film (6 996 osób), teatr (3 960 osób), taniec (3 222 osób), literatura (3 010 osób) oraz twórczość ludowa (2 020 osób). Badanie zarysowało rosnącą tendencję do wielozawodowości wśród artystów.
Ile zarabiają polscy artyści?
Aż 90 % twórców deklaruje nieregularność swoich miesięcznych dochodów. Zaledwie 1,9 % badanych osiąga dochody powyżej 20 tys. zł miesięcznie brutto, co klasyfikuje ich jako zamożnych. Tymczasem przychody z pracy artystycznej u aż 58 % badanych nie przekraczają poziomu wynagrodzenia minimalnego. 28,5 % respondentów deklaruje miesięcznie przychody z pracy artystycznej na poziomie nie wyższym niż próg ubóstwa (776 zł brutto), a kolejne 29,5 % mieści się w przedziale pomiędzy progiem ubóstwa a minimalnym wynagrodzeniem.
Polecamy temat: Ale wtopa czyli 7. Forum Edukacji Kulturowej >>
W zależności od wieku i doświadczenia na rynku pracy zmieniają się także potrzeby artystów pod względem zarobków, podejścia do pracy oraz oczekiwań względem systemu wsparcia. Najwyższe dochody z pracy artystycznej deklaruje pokolenie X, którego średnia miesięczna wynosi 4 554 zł, a najniższe pokolenie Z – jedynie 2 516 zł. Różnice te przekładają się również na inne aspekty zawodowe.
Wnioski z przeprowadzonego badania
Jednym z wniosków z raportu „Policzone i policzeni” było też wypalenie zawodowe, którego doświadcza aż 47,8 % badanych artystów. Choć 70 % respondentów deklaruje, że ponownie wybrałoby ścieżkę artystyczną, 21 % – waha się, a 9 % – zdecydowanie odrzuciłoby ten zawód. Mimo trudności artyści silnie podkreślają jednak emocjonalne więzi z pracą.
Źródło: MDiKN | Manager Kultury